Loading [MathJax]/jax/output/HTML-CSS/jax.js

2017年10月25日水曜日

学習環境

数学読本〈5〉微分法の応用/積分法/積分法の応用/行列と行列式(松坂 和夫(著)、岩波書店)の第20章(面積、体積、長さ - 積分法の応用)、20.4(簡単な微分方程式)、変数分離形の微分方程式、問39.を取り組んでみる。


    1. dydx=xyy0dyy=xdx1ydy=xdxlog|y|+C1=12x2+C2log|y|=12x2+C3|y|=e12x2+C3y=±e12x2+C3=±e12x2eC31=Ce12x2

      C = 0の場合、y = 0 は微分方程式を満たす。

      よって微分方程式の一般解。

      y=Ce12x2

    2. xdydx+y=0y0x0dyy=dxx1ydy=1xdxlog|y|=log|x|+C1log|xy|=C1xy=±eC1xy=C(C0)y=Cx

      C = 0の場合、関数 y = 0は与えら微分方程式を満たす。

      x = 0の場合、y = 0。


    3. xdydx+1=yx0y1dyy1=dxx1y1dy=1xdxlog|y1|=log|x|+C1log|y1x|=C1y1x=±eC1y1x=C(C0)y=Cx+1

      C = 0の場合、関数 y = 1は問題の微分方程式を満たす。

      x = 0の場合、y = 1 = C・0 + 1。

      よって、一般解。

      y=Cx+1

    4. dydx=x2y2ydy=xdx2ydy=xdyy2=12x2+Cx22+y2=C

    5. dydx=y21y±1dyy21=dx1y21dy=1dx1y21=1(y1)(y+1)Ay1+By+1=(A+B)y+ABy21A+B=0AB=12A=1A=12B=12(12·1y112·1y+1)dy=1dx12(log|y1|log|y+1|)=x+C112log|y1y+1|=x+C1log|y1y+1|=2x+C2y1y+1=±e2x+C2y1y+1=±e2xeC2y1y+1=Ce2x(C0)y1=Ce2x(y+1)(1Ce2x)y=Ce2x+1y=1+Ce2x1Ce2x

      C = 0の場合、関数 y = 1 は、問題の微分方程式を満たす。

      y = -1は問題の微分方程式を満たす。

コード(Emacs)

Python 3

#!/usr/bin/env python3
from sympy import pprint, symbols, Derivative, exp, sqrt

print('39.')
x, y, C = symbols('x y C')
ys = [C * exp(x ** 2 / 2),
      C / x,
      C * x + 1,
      sqrt(C - x ** 2 / 2),
      (1 + C * exp(2 * x)) / (1 - C * exp(2 * x))]
D = Derivative(y, x, 1)
eqs = [D - x * y,
       x * D + y,
       x * D + 1 - y,
       D + x / (2 * y),
       D - y ** 2 + 1]

for i, (y0, eq) in enumerate(zip(ys, eqs), 1):
    print(f'({i})')
    for t in [y0, eq, eq.subs({y: y0}), eq.subs({y: y0}).doit().factor() == 0]:
        pprint(t)
        print()
    print()

入出力結果(Terminal, Jupyter(IPython))

$ ./sample39.py
39.
(1)
    2
   x 
   ──
   2 
C⋅ℯ  

       d    
-x⋅y + ──(y)
       dx   

        2     ⎛    2⎞
       x      ⎜   x ⎟
       ──     ⎜   ──⎟
       2    ∂ ⎜   2 ⎟
- C⋅x⋅ℯ   + ──⎝C⋅ℯ  ⎠
            ∂x       

True


(2)
C
─
x

  d        
x⋅──(y) + y
  dx       

C     ∂ ⎛C⎞
─ + x⋅──⎜─⎟
x     ∂x⎝x⎠

True


(3)
C⋅x + 1

  d            
x⋅──(y) - y + 1
  dx           

         ∂          
-C⋅x + x⋅──(C⋅x + 1)
         ∂x         

True


(4)
     ________
    ╱      2 
   ╱      x  
  ╱   C - ── 
╲╱        2  

 x    d    
─── + ──(y)
2⋅y   dx   

                    ⎛     ________⎞
                    ⎜    ╱      2 ⎟
       x          ∂ ⎜   ╱      x  ⎟
─────────────── + ──⎜  ╱   C - ── ⎟
       ________   ∂x⎝╲╱        2  ⎠
      ╱      2                     
     ╱      x                      
2⋅  ╱   C - ──                     
  ╲╱        2                      

True


(5)
    2⋅x     
 C⋅ℯ    + 1 
────────────
     2⋅x    
- C⋅ℯ    + 1

   2   d        
- y  + ──(y) + 1
       dx       

                                    2 
  ⎛    2⋅x     ⎞        ⎛   2⋅x    ⎞  
∂ ⎜ C⋅ℯ    + 1 ⎟        ⎝C⋅ℯ    + 1⎠  
──⎜────────────⎟ + 1 - ───────────────
∂x⎜     2⋅x    ⎟                     2
  ⎝- C⋅ℯ    + 1⎠       ⎛     2⋅x    ⎞ 
                       ⎝- C⋅ℯ    + 1⎠ 

True


$

0 コメント:

コメントを投稿